Medd Tarifi ve Med Çeşitleri

Medd Tarifi ve Med Çeşitleri

imam
Medd (المد )
a. Meddin Tarifi

Arapça bir kelime olan medd, lügatte ziyade etme, uzatma anlamlarına gelir. Bir kıraat ve tecvîd terimi olarak ise medd, Medd harfi olan vav (و), ya (ي) ve elif (ا) harflerinden herhangi biri sebebiyle sesi uzatmak demektir.
Medd harfleri üç tane olup bunlar vav (و), ya (ي) ve elif (ا)’tir. Yalnız bu harflerin medd görevi üslenebilmeleri için birtakım şartlara sahip olmaları gerekir. Şöyle ki;

—Vav (و), kendisi sâkin olup öncesindeki harf medmûm olunca,
—Ya (ي), kendisi sâkin olup öncesindeki harf meksûr olunca medd harfi olurlar.
—Elif (ا) ise, her zaman medd harfi olup öncesindeki harf meftûh’tur.

Medd, aslî ve fer’î olmak üzere iki ana başlık altında incelenir.

b. Medd Çeşitleri

b.1) Aslî ya da Tabiî Medd / المد الطبيعي أو الأصلي: Bir kelimede medd harflerinden herhangi biri bulunup da sebeb-i medd bulunmazsa, aslî medd meydana gelir. قَالُو ve اُُوذِينَا kelimelerinde olduğu gibi.

b.2) Fer’î Medd / المد الفرعي: Bir kelimede medd harflerinden herhangi biri olur ve ondan sonra da ister aynı kelimede ister ayrı kelimede sebeb-i medd bulunursa fer’î medd meydana gelir. يَا اَيُُهَا , جَاءَ , الضَّالِّينَ , يَعْلَمُونَ ve نَوْمٌ kelimelerinde olduğu gibi.

Fer’î meddin çeşitleri ise şunlardır:

b.2.1) Medd-i Muttasıl / المد المتصل : Bu medd çeşidinde, aslî medd üzerine ziyadeyi gerektiren sebep, medd harfinden sonra aynı kelimede gelen hemzedir. Bu sebeple de mezkûr medd çeşidi, bitişik anlamına gelen muttasıl kelimesiyle adlandırılmıştır. Asım’ın her iki râvisi de bu meddi, dört elif ölçüsünde tutmuşlardır. Kur’ân-ı Kerim’de geçen şu أُولَئِكَ ve السَّرَائِرُkelimeleri bu medd çeşidine birer örnektir.

b.2.2) Medd-i Munfasıl / المد المنفصل : Bu medd çeşidinde, aslî medd üzerine ziyadeyi gerektiren sebep, medd harfinden sonra ayrı kelimede gelen hemzedir. Bu sebeple de mezkûr medd çeşidi, ayrık anlamına gelen munfasıl kelimesiyle adlandırılmıştır. Asım’ın her iki râvisi de bu meddi, dört elif ölçüsünde tutmuşlardır. Kur’ân-ı Kerim’de geçen şu يَا اَيُُهَا ve قَالُوا إِنَّا elfâzı bu medd çeşidine birer örnektir.

b.2.3) Medd-i Lâzım / المد اللازم : Bu medd çeşidinde, medd harfinden sonra sükûn-u lâzım bulunur. Sükûn-u lâzım, sâkinliğini vaslen de vakfen de muhafaza eden sükûn demektir. Asım’ın her iki râvisi de bu meddi, dört elif ölçüsünde tutmuşlardır. Kur’ân-ı Kerim’de geçen şu الضَّالِّينَ ve الْحَاقَّةُ kelimeleri bu medd çeşidine birer örnektir.

b.2.4) Medd-i Ârız / المد العارض : Bu medd çeşidinde, medd harfinden sonra sükûn-u ârız bulunur. Sükûn-u ârız, sâkinliğini vaslen kaybedip, vakfen muhafaza eden sükûn demektir. Asım’ın her iki râvisi de bu meddi, bir eliften dört elife kadar uzatmışlardır. Kur’ân-ı Kerim’de geçen şu مَكْظُومٌ ve مُثْقَلُونَ kelimeleri vakıf halinde bu medd çeşidine birer örnektir.

b.2.5) Medd-i Lîn / المد اللين : Bu medd çeşidi, lîn harfinden sonra sükûn-u ârız ya da sükûn-u lâzımın gelmesiyle oluşur. Lîn harfleri, kendileri meczûm ve kendilerinden önceki harf de meftûh olan (و) ve (ي) harfleridir. Bu meddin uzatma miktarı, lîn harfinden sonra gelen sükûnun türüne göre değişiklik arz eder. Eğer bu sükûn, lâzımî ise, medd-i lîn iki ila dört elif arası; yok eğer ârızî ise, bir ila dört elif arası uzatılabilir. Kur’ân-ı Kerim’de geçen şu رَيْبَ ve خَوْفٌ kelimeleri vakıf halinde bu medd çeşidine birer örnektir.

Cevap: Medd Tarifi ve Med Çeşitleri

Kayıtsız Üye
sağolun medd tarifini sayenizde öğrendim

Cevap: Medd Tarifi ve Med Çeşitleri

Kayıtsız Üye
bu siteyi tebrik ediyorum çünkü çok işime yaradı

Cevap: Medd Tarifi ve Med Çeşitleri

Kayıtsız Üye
çok sağolun. böyle bir paylaşım yaptığınız için bu siteyi tebrik ediyorum. daha fazla açıklayıcı bilgiler yazmanızı istiyorum..

DrŞaplak
Site güzel teşekkürler

Kayıtsız Üye
Çok güzel bir site Teşekkürler…

med çeşitleri, med cesitleri, asli med