Allah’ın arşının su üstünde olmasını nasıl anlamalıyız

Allah’ın arşının su üstünde olmasını nasıl anlamalıyız

Öksüz
Allah’ın arşının su üstünde olmasını nasıl anlamalıyız

Cevap: Allah’ın arşının su üstünde olmasını nasıl anlamalıyız

Muhasibi
Hem O’dur ki gökleri ve yeri altı günde yarattı. Bundan önce ise arş’ı su üstünde idi. Bu kâinatı yaratması sizden hanginizin daha güzel iş ortaya koyacağını imtihan etmek içindir. Böyle iken sen onlara "öldükten sonra elbette dirileceksiniz!” dersen, o kâfirler bunu haber veren Kur’ân’ı kasdederek "Bu, aldatıcı olma yönünden, besbelli bir büyüden başka bir şey değil!” derler." (Hud, 11/7)
"Allah’ın arşının su üzerinde olması" müteşâbih ayetlerdendir. Bu sebeple "Bundan ne kastedildiğini Allah Teâlâ daha iyi bilir." Bu husus da tefsir alimlerinin görüşleri şöyledir:
Meraği bu ayetle ilgili olarak şu yorumu getirmektedir:
Allah bu alemi yarattığında (veya daha önce) O’nun azamet tahtı su üzerindeydi. Rahman’m arşı gayb âlemindendir ve biz onu duyularımızla idrak edemeyiz. Düşüncemizle onu tavsif etmeye de gücümüz yetmez. Allah’ın onun üzerine istiva etmesinin künhünü biz bilemeyiz. Bu muhteşem alemin idaresi için, emrinin oradan çıkışının keyfiyetini de bilemeyiz. Bununla ilgili olarak Ümmü Seleme, İmam Malik ve Rebî’den, onların «İstiva malûmdur, keyfiyeti ise meçhuldür» dedikleri rivayet olunmuştur.
Bu ayetten anlaşılan odur ki, göklerin ve yerin oluşumundan önce, arşın dışında yaratılmış bulunan diğer bir nesne de sudur. O su ki, Allah Teâlâ onu tüm canlıların aslı ve kökü kılmıştır.
"O’nun Arşı su üzerinde idi." ifadesini "Sonra O, arş üzerine istiva etti." (A’râf 7/54) âyetiyle karşılaştırarak ele almak gerekir. Her ikisinde de arş, saltanat tahtı anlamından alınmış hükümdarlık ve saltanattan kinayedir. "Allah’ın arşı" demek, O’nun hükümranlığı ve saltanatı, hakimiyet ve iktidarı demektir. Şu halde arşın su üzerinde olması mekana ve cisme bağlı bir anlam ile değildir. Ve "Sonra O, arş üzerine istiva etti." karşılığında "arşın su üzerinde olması" da söz konusu istivaya karşılık olarak bir başka açıdan ifadedir. (Elmalılı Tefsiri)