Tokiden Ev Almak Caiz Değil mi?

Toki’den Ev Almak Caiz Değil mi?

LeoparGS
Toki’den Ev Almak Caiz Değil mi?

S-4) Hocam ben, bir kamu kuruluşunda çalışan memurum. Şahsıma ait bir evimiz yok. Kirada kalıyoruz. Toplu Konut İdaresinin yapmış olduğu konutlardan yazılmak istedim. Ancak abilerimizden duyduğum kadarıyla TOKİ evlerinden satın almak caiz değilmiş. Satılan malın bedeli kesin beli olmadığı için böyle bir alış veriş caiz değilmiş. Bu müşkülatımıza bir cevap verirseniz memnun olacağız.

C-4) Toki evlerinde kredi söz konusu değildir. Devlet, bedava temin ettiği arsalar üzere konutları bir müteahhit firmaya yaptırır ve ihtiyaç sahibi vatandaşlara kârsız ve uzun vadeli olarak satar. Fiyatı bellidir. Belli olmayan husus bedel değil, bedelin taksitinde meydana gelebilecek enflasyonist zararın telafi hükmüdür. Bu zararın tespitinde de ölçü, memur maaşında kullanılan katsayı ile aylık enflasyon oranlarından hangisi daha düşük ise o müşteriden tahsil edilir. Bu işlem ise normaldir, akdin sıhhatine zarar vermez. Çünkü akdin temel unsurlarında değildir. (Bu konuda Dünya Bülteni dergisinde yayınlanmış bir makalem vardır, bakılabilir.)

Abdülaziz Beki
Cevaplar.org

Cevap: Toki’den Ev Almak Caiz Değil mi?

LeoparGS
TOKİ Konutları Caiz midir?

Konut ihtiyacı, insanların sosyal ve zaruri ihtiyaçlarından biridir. Ülkemizde dar gelirli vatandaşların konut ihtiyacını karşılayabilmeleri için özel kooperatiflerin ardından bazı kamu kuruluşları da bu işe el attılar. Ancak özel kooperatiflerle başlayan konut ihtiyacını karşılama çabası ve sonraki dönemlerde bazı belediye ve özel şirketlerin inşaat sektörüne yönelmeleri, vatandaşın konut ihtiyacını karşılaması noktasında yeterli olmadı. Taksitlerin yüksek ya da faizli olması hem dar gelirli hem de faiz hassasiyeti bulunan vatandaşların bu hizmetten istifade edememelerine neden oldu.

Son yıllarda dar gelirli vatandaşa tıpkı Batıda olduğu gibi ‘kira öder gibi ev sahibi olabilme’ umudu aşılandı. Mortgage Kredi Sistemi olarak bilinen bu sistem ülkemizde de uzun süre tartışıldı ve 2008’de yürürlüğe girmek üzere yasalaştı. Ancak hem kredilerin faizli olması hem de faiz dolayısıyla taksitlerin yüksek oluşu bu umudun karşılanamayacağını şimdiden gözler önüne seriyor.
Sosyal Devlet Anlayışının bir gereği olarak merhum Turgut Özal döneminde kurulan ve Başbakanlığa bağlı olarak hizmet veren Toplu Konut İdaresi (TOKİ), dar gelirli vatandaş için ucuz konut üretmektedir. TOKİ, Mortgage Kredi Sistemi’nin aksine, bir kredi sistemi değildir. Dolayısıyla faiz de hiçbir şekilde söz konusu olmayacaktır.

Mortgage Kredi Sisteminde dar gelirli vatandaş, ev almak için gereken paranın yüzde 75’ini bankadan faizli olarak aldığı krediyle karşılamak durumunda. Vadeler uzadıkça, faiz yükü de o oranda ağırlaşmaktadır.

TOKİ ise, dar gelirli vatandaş için yaptırmış olduğu konutları onlara doğrudan satıyor. Üstelik uzun vadeli ve düşük taksitlerle. Devrede sadece mal olduğu için de burada faiz söz konusu olmaz. Zira faiz, aynı cins paranın aynı cins parayla farklı olarak mübadelesidir. Burada ise konutun para ile değişimi vardır.

TOKİ’nin konut satış sözleşmesinde satılık konut, konutun bedeli, vade süreleri ve taksit miktarları belli olmasına rağmen, her altı ayda bir ÜFE ve TÜFE oranlarından en düşük olanı kadar bir artış yapılmakta ve bu artış taksitlere eklenmektedir. Bu artışın faiz ile bir ilgisi yoktur. Taksitlere eklenen ve sözleşmede net bir şekilde belirtilmemiş olan bu artış oranı, memur maaş artış oranı ile ÜFE ve TÜFE oranları netleştikten sonra belirlenebileceği için faiz olarak değerlendirilmez. Ancak ‘değer kaybı’ dediğimiz bir zarar türü olarak değerlendirilebilir.

Hukukî satış sözleşmelerinde yer alan temel unsurlarda aranan "belirlilik” şartı, TOKİ konutlarının satış sözleşmesinde de gerçekleşmektedir. Nitekim TOKİ konut satış sözleşmelerinde yer alan satılık konut, konutun bedeli (fiyatı), vade süreleri ve taksit miktarları gibi akdin temel unsurları kesin ve bellidir. Ancak, enflasyon dolayısıyla, TOKİ’nin alacaklarında meydana gelebilecek zararın telafisi sözleşmede tasrih edilmiştir. Alacakta doğabilecek bu zararın tespit kriteri de her altı aylık memur maaş artış oranı ile ÜFE ve TÜFE oranlarından en düşük olanıdır. Her altı ayda tespit edilen bu oran, ilgili taksitlere eklenir.

TOKİ, ucuz yoldan dar gelirli vatandaşlara mesken kazandırmayı hedefliyor. Faizli veya faizsiz herhangi bir yolla kâr etmek gibi bir çabası yok. Vatandaştan alınan taksitler bile, diğer dar gelirli vatandaşları ev sahibi yapmak için kullanılıyor.

Binaenaleyh, aylık taksitlere eklenecek değer kaybının (zararın) telafisi, başta İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed gibi müçtehitler tarafından caiz görülmektedir.

TOKİ dışında, benzer bir sistemle yani uzun vadeli taksitlerle vatandaşa doğrudan konut satışı yöntemleriyle çalışan ve belediyelere bağlı olan şirketler için de aynı hüküm söz konusudur.

Abdulaziz Beki / Doçent Doktor
Dünya Bülteni

Yanıt: Toki’den Ev Almak Caiz Değil mi?

sevde_
Allah cc razı olsun bilgilendirme için…

Cevap: Toki’den Ev Almak Caiz Değil mi?

çiçek ammo
Toki’den Ev Almak Caizdir

tokiden ev almak caiz mi, toki caiz mi, tokiden ev almak caizmi