Vasl hükümleri ve vaslın kuralları

VASL VE HÜKÜMLERİ

A) Tarifi

Vasl, (ألْوَصْلُ) ; bir şeyi başka birşeye ulaştırıp birleştirmek, eklemek, bitiştirmek,yan yana getirmek, ulaşmak manalarına gelir.

Tecvid ilminde; bir kelimeyi kendisinden sonra gelen bir kelimeye, sesi kesmeden bağlayarak okumaya vasl denir.

B) Vaslın Kuralları : Kur'an okurken, bir kelimeyi, peşinden gelen diğer bir kelimeye bağlamakla ilgili esaslar şunlardır:

1. Vasledilecek, yani birbirine bağlanacak iki kelimeden birincisinin sonu veya ikinci kelimenin başı harekeli ise; yahut her ikisi de harekeli ise, normal şekliyle okunarak vasledilir.

Misâller:
رَبِّ الْعَالَمِينَ (birinci kelimenin sonu harekeli: بِ ),

وَكُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ (İkinci kelimenin başı harekeli: مِ ),

اَلْحَمْدُ لِلهِ (İkisi de harekeli: لِ - دُ ).

2. Birbirine bağlanacak iki kelime de sâkin ise: Bu durumda birinci kelimenin sâkin olan son harfi ya iskat edilir, okunmaz veya hareke verilip okunur:

a) İskat ( الإسقاط ) : (düşürmek, harfi okumamak): Eğer birinci kelimenin sakin olan son harfi, harf-i med ise, bu harf okunmaz; ondan önceki harfle ikinci kelimeye geçilir:

وَاَقِيمُوا الصَّلَوةَ - اَلَّذِى اسْتَوْقَدَ - قَوْمُنَا اتَّخَذُوا

Ancak mütekellim / birinci tekil şahıs zamiri olan yâ'lar, bu kaidenin dışındadır. Onlara fetha verilerek okunur.

لَمَّا جَاءَنِيَ الْبَيِّنَاتُ - يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ - رَبِّيَ الَّذِي

b) Tahrik ( التَّحْرِيك ) : (harekelemek): Eğer ilk kelimenin sâkin olan harfi, harf-i med değilse, buna kesre hareke verilerek okunur. Çünkü genel kaide gereği sâkin, kesre ile harekelenir:

لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ - خُذِ الْعَفْوَ - فَاعْبُدِ اللهَ

Tenvinler, sâkin nun hükmünde olduğundan, bunlar da kasreli nun'a çevrilerek okunur:

لُمَزَةِ نِ الَّذِى - لُمَزَةٍ الَّذِى , اَحَدُ نِ اللهُ - اَحَدٌ اللهُ

Ancak şu kelimeler, kesre ile harekelenmez:

aa) مِنْ harf-i cerri: Fetha ile harekelenir:

مِنَ الْجِنَّةِ - مِنَ اللهِ

bb) اَنْتُمْ - كُمْ - هُمْ gibi çoğul zamirlerin mim'leri damme (ötre) ile harekelenir.


وَأنْتُمُ الْأعْلَوْنَ - يَبْلُوكُمُ اللهُ - هُمُ الْمُفْلِحُونَ

cc) Mâkabli meftuh (üstün) olan cemi vâv'ları da zamme ile harekelenir:

وَلَا تَنْسَوُا الْفَضْلَ - فَلَا تَخْشَوُا النَّاس - واَتَوُا الزَّكَاةَ

İlgili Yazılar

- Zekatın hükümleri

- Salavat-ı vasl nedir, nasıl okunur?

- Vasl Ve Fasl Ne Demektir?