Bilal bin Rebah Habeşi (r.a)

Bilal bin Rebah Habeşi (r.a)

Hükümdar

Eshab-ı kiramdan, Peygamber efendimizin ilk müezzini. İlk Müslümanlardandır. İsmi Bilal bin Rebah Habeşi olup, künyesi Ebu Abdullah, annesinin ismi Hamame’dir. Aslen Habeşistanlı olan ailesi Mekke’de Beni Cumha kabilesinin kölesiydi. 581 senesinde Mekke’de doğdu, 641 (H. 20) senesinde Şam’da vefat etti.

Peygamber efendimize ilk iman eden ve müşriklere karşı Müslüman olduğunu açıkça ilan eden yedi sahabiden biri olan Bilal-i Habeşi, Ümeyye bin Halef’in kölesiydi. Sahibi, Bilal-i Habeşi’ye Müslüman olduğu için çok eziyet ederdi. Boynuna ip takıp çocukların ellerine verir, Mekke sokaklarında dolaştırırdı. Müşrikler de onunla alay ederlerdi. Garib ve kimsesiz olan Bilal-i Habeşi diğer müşriklerden de işkence görürdü. Ümeyye bin Halef aşırı sıcak altında Bilal-i Habeşi’yi tamamen soydu. Üzerinde bir don kaldı. Bu haliyle kızgın çölün yanan kumları üzerine yatırdı. Karnı üzerine de büyük taşlar koydurdu. Bilal-i Habeşi’nin kumlara yapışan teni yanıyor, verdiği azab dayanılmaz hal alıyordu. Bilal-i Habeşi bu tahammülü zor işkenceler altında "Allah birdir, Allah birdir" diyordu. Bu sırada sevgili Peygamberimiz oradan geçerken, Bilal-i Habeşi’nin durumunu görerek üzüldü ve ona; "Allahü tealanın ismini söylemek seni kurtarır." buyurdu.

Hanelerine döndükten biraz sonra hazret-i Ebu Bekir geldi. Hazret-i Ebu Bekir’e, Bilal’in çektiklerini anlatıp; "Çok üzüldüm." buyurdu. Ebu Bekir, kafirlerin yanına gitti. Bilal’e böyle yapmakla elinize bir şey geçmez, onu bana satın." dedi. Onlar ise; "Dünya dolusu altın verseniz satmayız, yalnız senin kölen Amir ile değişiriz." dediler. Amir, hazret-i Ebu Bekir’in ticaret işlerini yapan becerikli bir köleydi. Fakat iman etmiyordu. Bilal ile Amir’i değiştiler. Hazret-i Ebu Bekir, Bilal’in elinden tutup,Resulullah’a götürdü; "Ya ResulAllah, Bilal’i bugün Allah için azad eyledim." dedi. Resulullah sallAllahü aleyhi ve sellem çok sevinip, hazret-i Ebu Bekir’e dua etti. Bu anda Cebrail aleyhisselam gelip; 92. sure olan "Leyl" suresinin 17. ayetini getirdi. Cenab-ı Hak, Ebu Bekr’in, Cehennem’den uzak olduğunu müjdeledi.

Bilal-i Habeşi azad edildikten sonra hicrete kadar Peygamber efendimizin yanından ayrılmadı. Medine-i münevvereye hicret edince, bir müddet Sa’d bin Hayseme’nin evinde misafir oldu. Peygamber efendimiz onu Ensar’dan Ebu Rüveyha Abdullah bin Abdurrahman ile kardeş yaptı. Bilal-i Habeşi hicretten sonra evlendi. Ezan emredilince ilk ezanı Bilal-i Habeşi okudu. Bir gün sabah namazı vaktinde Peygamberimizin kapısı önünde "Esselatü hayrun minennevm" diye iki defa seslendi. Peygamber efendimiz beğenerek; "Bilal bu ne güzel söz! Sabah ezanını okurken bunu da söyle." buyurdular. Böylece sabah ezanında bu söz de söylenmeye başlandı.

Bilal-i Habeşi bütün gazalarda, Peygamberimizin yanında bulundu. Mekke’nin fethinde Kabe putlardan temizlenince, Kabe-i muazzamada ilk ezanı okudu. Peygamber efendimizin vefatından sonra, Bilal-i Habeşi ayrılık acısına tahammül edemeyerek Şam’a gitti ve oraya yerleşti. Hazret-i Ebu Bekir devrinde o bölgede yapılan gazalara katıldı. Hazret-i Ömer ordusuyla Şam’a geldiğinde, Bilal-i Habeşi orduya katılıp Kudüs Seferine iştirak etti. Şam’da bir müddet kaldıktan sonra bir gece rüyasında gördüğü Peygamber efendimizin daveti üzerine Medine-i münevvereye gitti. Ravda-i mütahheraya yüzünü sürerek, Peygamberimizin kabr-i şerifini ziyaret etti. Resulullah ile geçirdiği günleri hatırlayıp hasret ve muhabbet gözyaşları dökerek uzun müddet ağladı. Peygamber efendimizin torunları Hasan ve Hüseyin’in ısrarları üzerine, dayanamayarak bir gün sabah namazı vaktinde ezan okumaya başladı. Ezan sesini duyan Eshab-ı kiram, kadın, erkek, çoluk-çocuk sokaklara dökülerek, Resulullah ile yaşadıkları saadetli günleri hatırlayıp ağladılar. Bu ezan, Bilal-i Habeşi’nin okuduğu son ezanı oldu. Birkaç gün Medine’de kaldıktan sonra, Şam’a döndü. Fakat yolda rahatsızlanıp evine güçlükle varabildi. Bu hastalıkla ömrünün son günlerini yaşadı. 641 (H.20) senesinde Şam’da vefat etti. Bab-üs-Sagir Kabristanında defnedildi.

Bilal-i Habeşi bizzat Peygamberimizden işiterek hadis-i şerif rivayet etmiştir.Rivayet ettiği bu hadis-i şeriflerden kırk dördü Sahih-i Buhari, Sahih-i Müslim ve dört Sünen kitabında yer almıştır.

Peygamber efendimizden rivayet ettiği bazı hadis-i şerifler şunlardır:

Ezan ve gözümün nuru olan namaz ile bizi ferahlandır ya Bilal!

Cennet’te Bilal’i gördüm. "O’na Cennet’e ne ile girdin!" diye sordum. "Sebebini bilemiyorum, ancak her abdest tazeledikçe iki rek’at namaz kılardım." diye cevap verdi.

Gece kıyamına (ibadetine) devam edin; zira bu sizden önceki salihlerin ibadeti, Allah’a yakınlık ve günahlara keffaret olup, insanı bedeni hastalıklardan korur ve günahlardan uzaklaştırır.

Cevap: Bilal bin Rebah Habeşi (r.a)

k@rdelen
Resulullahın müezzini Bilâl-i Habeşî

Bilâli Habeşî hazretleri, ilk imân edenlerden idi. Müşriklere karşı müslüman olduğunu açıkça bildiren yedi Sahâbiden biridir.

Müslüman olmadan önce Mekke-i Mükerreme’de müşriklerin ileri gelenlerinden Ümeyye bin Halefin kölesi idi.

Bilâli Habeşî yine bir kervanla Ümeyye bin Halefin mallarını satmak üzere Şam’a gitmişti. Bu kervanda Hz. Ebû Bekir de vardı. Bu ticaret seferi, Hz. Ebû Bekir ile Bilâli Habeşi arasında dostluk krulmasına sebep oldu.

Hz. Ebû Bekir, Şam’da bulunduğu sırada bir rüyâ görmüştü. Bu rüyâsını tâbirettirmek üzere giderken yanında Bilâli Habeşi’yi de götürmüştü.

Rüya tabircisi, Hz. Ebû Bekir’e Senin rüyân sadık bir rüyâdır. Bir peygamber gönderilecek sen onun hayatında yardımcısı, vefâtından sonra da halifesi olacaksın, dedi.

Bilâli Habeşi, bu sözleri ibret ve hayretle dinledikten sonra, Putlar mı gönderecek? dedi.

Tabirci, Hayır, semâvâtı, arzı ve herşeyi yaratan Allah önderecektir. O peygamber, eşi ve benzeri olmayan Allah’a ibadet etmeyi ve putların kırılmasını emredecek dedi.

Bilâli Habeşi derin derin düşündükten sonra Putların kırılacağı gün, diye mırıldandı.

Tabirci, evet onların hepsini kıracak! dedi.

Bu kervan Şam’dan Mekke-i Mükerremeye döndüğünde artık İslâmın nuru alemi aydınlatmıştı. İnsanlar birer ikişer müslüman oluyordu.

Bilâli Habeşî bir gece yarısından sonra kaldığı evin kapısının yavaş yavaş çılındığını ve Bilâl! Bilâl! diye fısıldayan bir ses duydu. Gecenin bu saatinde nedir bu ses diye doğruldu.

Yine Bilâl! Bilâl! diye fısıldayan ses işitti. Karanlıkta ürpererek sesin geldiği yere yaklaştı.

Kimsin? dedi.

Ben Ebû Bekir deyince, Bu saatte ne istiyorsun? Ne söyleyeceksen sabah söyleyemez miydin? dedi.

Hz. Ebû Bekir Hayır ya Bilâl! Söyleyeceğimi, sâhibinin yanında sana açamam, dedi.

Bilâli Habeşi, Nedir öyleyse o haber? dedi.

Bu ümmetin Peygamberi geldi.

Bilâli Habeşi bu ümmetin Peygamberi! diye tekrar edince,

evet Yâ Bilâl dedi.

Kimdir o? deyince

Hz. Ebû Bekir, Muhammed bin Abdullah dır dedi.

Bilâli Habeşî, Nasıl bildin? dedi.

Ben kendisine sordum. Bana, Evet Yâ Ebâ Bekir! Rabbim beni insanlara müjdeleyici ve korkutucu olarak, Hz. İbrahim’i gönderdiği gibi beni de bütün insanlara peygamber olarak gönderdi, diye cevap verdi.

Ben de, Sen yüksek bir ahlâka sahipsin yalan söylemezsin dedim. Elini uzattı ben de elini tuttum ona tabi olup, müslüman oldum. Bilâli Habeşî başını eğip, bir müddet sessizce bekledi. Yolculuktaki rüyayı hatırladı.

Sonra da Hz. Ebû Bekir’in bildirdiği gibi kelimeyi şehâdet getirerek müslüman oldu.

Zengin olarak değil fakir olarak öl

Medine-i Münevvereye hicretten birmüddet sonra Mescid-i Nebi yapıldı. Peygamberimiz Eshâb-ı kirâma beş vakit namazı cemaatle bu mescidde kıldırıyordu. Namaz vakti gelince Es-salâtü câmia denilerek namaz vaktinin girdiği bildiriliyordu.

Daha sonra ezan okunması bildirilince, Hz.Blâl, Resulullahın müezinini oldu.

Hz. Bilâli Habeşi’nin sesi gür çok güzel ve pek tesirliydi. O, ezan okumaya başlayınca, herkes büyük bir aşk ve vecd içinde dinler kendinden geçerdi. Ezan okurken herkesi ağlatırdı.

Peygamberimizin vefâtına kadar müezzinliğe devam etti.

Bilâli Habeşî’nin müezzinlikten başka bir vazifesi daha vardı. O da bayram namazlarında Anaze denilen mızrağı taşırdı. Bu âsâyı Peygamberimiz namaza veya duâya durunca önüne dikerdi.

Mekke’nin fethedildiği günde Peygamberimiz has müezzini Bilâli Habeşi’yi yanında bulundurmuştur. Mekke-i Mükerreme fethedilip, Ka’be putlardan temilenince Peygamberimiz Bilâli Habeşî’ye, Ka’be’de ilk ezanı okutturdu. Onun tatlı ve gür sesiyle tevhid sedaları dalga dalga Mekke semalarında yayıldı. Bunu işiten Eshâb-ı kirâm artık küfrün ortadan kaldırıldığını, hakkın gelip bâtılın silindiğini görerek sevinç gözyaşları döktüler.

Peygamberimizin vefâtından sonra Bilâli Habeşî ayrılık acısına tahammül edemez olmuş, artık bir daha ezan okumamıştır.

Resûlullah’a olan muhabbetiyle hergün yanıp, tütüyor gözyaşı döküyordu.

Sonra da Medine’de kalmaya tahammül edemediği için Şam’a gitmeye karar verdi. Hz. Ebû Bekir kalmasını arzu edince,

Yâ Ebâ Bekir sen beni âzad etmemişmiydin, eğer kendin için âzad etmişsen kalayım, Allah için âzad etmişsen müsâade et gideyim dedi.

Hz. Ebû Bekir istediğin yere gidebilirsin diyerek müsâade etti. Böylece Şam’a gidip orada yerleşti.

Hz. Ebû Bekir devrinde orada yapılan savaşlara katılıp cihad etti. Hz. Ebû Bekir’in vefâtından sonra da Şam’da kalıp, Hz. Ömer’in Şam taraflarında yaptığı savaşlara katıldı.

Hicretin onaltıncı senesinde Hz. Ömer ordusuyla Şam’a gelmişti. Bilâli Habeşî de orduya katılıp Kudüs’e gitmişti. Burada Hz. Ömer, Peygamberimizin vefatından beri ezan okumayan Bilâli Habeşî’ye ezan okumasını rica etmişti. Hz. Ömer’in ısrarına dayanamayıp ezan okumaya başlamıştı. O ezan okumaya başlar başlamaz Hz. Ömer ve orada bulunan Eshâb-ı kirâm, Peygamberimizin zamanını hatırladılar. Hepsi kendinden geçmiş gözyaşı döküp ağlamışlardır.

Hz. Bilal, şu hadisleri rivayet etmiştir: Gece badetine devam edin; zira bu, sizden önceki salihlerin ibadetidir. Çünkü, gece ibadeti, Allah’a yakınlık ve günahlara kefaret olup, insanın bedenini hastalıklardan korur ve günahlardan uzaklaştırır. Ey Bilâl, zenin olarak değil fakir olarak öl buyurdu.

Beni ziyaret etmeyecek misin Yâ Bilâl

Bilâli Habeşî hazretleri, Şam’da iken bir gece rüyasında Peygamber efendimizi görmüştü.

Peygamberimiz Beni ziyaret etmeyecek misin Yâ Bilâl buyurdu.

Bunun üzerine hemen Medine yoluna düştü. Medine-i münevvere’ye gelince doğruca Peygamberimizin kabri şerifine gidip, Ravda-i mutahharaya yüzünü, gözünü sürerek ziyaret etti.

Resûlullah ile geçirdiği günleri hatırlayıp, hasret ve muhabbet gözyaşları dökerek uzun müddet ağladı.

Bu sırada Peygamber efendimizin torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin onu görüp boynuna sarıldı. Bilâli Habeşî’nin Medine’ye bu gelişinde Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin bir ezan okuması için çok ısrar etti. Bilâli Habeşî bu ısrara dayanamayarak bir gün sabah namazı vaktinde ezan okumaya başladı.

Peygamberimizin mescidinden Bilâli Habeşî’nin sesiyle yükselen ezanı duyan Eshab-ı kirâm yerlerinden fırlayıp, kadın, erkek, çoluk, çocuk hep sokaklara dökülmüşlerdi.

Hepsi Resûlullah ile yaşadıkları saâdetli günleri, Bilâli Habeş^ı’nin okuduğu ezan sedalarıyla hatırlayıp ağlaşmışlardı.

Fakat Bilâli Habeşî ezanda Eşhedü enne Muhammeden resûlullah derken, Peygamber efendimizin mübârek ismi geçince hüngür hüngür ağlamaya başladı.

Ezanı tamamlamak için kendini zorladı, gene gözyaşlarını tutamadı. Böylece ağlaya ağlaya ezanı bitirdi.

O gün Eshab-ı kirâm sanki Resûlullahın bulunduğu günlerden bir gün yaşadı. Peygamberimize olan hasretleri ve derin muhabbetleriyle ağlaştılar, o günleri yâd ettiler.

Bu ezan Bilâli Habeşî’nin okuduğu son ezan oldu.

Birkaç gün Medine’de kaldıktan sonra Şam’a döndü.

Fakat yolda çok hastalanıp evine güçlükle varabildi. Bu hastalıkla ömrünün son günlerini geçirdi ve vefât etti.

Vefât edeceği sırada büyük bir sevinç içinde
Oh ne tatlı artık Resûlullah ve arkadaşları ile buluşacağım demiştir.

Bilâli Habeşî bir gün Mescidi Nebîde iken büyük bir neş’e ile coşuyor, yerinde duramıyordu.

Hz. Ömer bu halini görüp ne yapıyorsun Yâ Bilâl Mescidde böyle yapılır mı? Dedi.

Bu sırada Peygamberimiz de Mescidde oturuyordu. Bilâli Habeşî Resûlullaha soralım Yâ Ömer dedi.

İkisi birlikte Peygamberimizin yanına varıp oturdular. Durumu arzettikten sonra Peygamberimiz Bilâli Habeşî’ye bu halinin sebebini sordu.

Bilâli Habeşî nasıl sevinip, neşelenmeyeyim Yâ ResûlAllah , Allahü teâlâ bana hidayet nasib etti. Halbuki Kureyşin ileri gelenlerinden niceleri inadları sebebiyle bu hidayetten ve ebedi seadetten mahrum kaldılar. Onlara da hidayet nasib olmadı, dedi.

Bunun üzerine Peygamberimiz ona dokunulmamasını ve sevinip neşelenmesinde serbest olduğunu tasdik buyurdu.

Meşhurların Son Sözleri
MEHMET ORUÇ

Cevap: Bilal bin Rebah Habeşi (r.a)

@Burcu
Allah razı olsun iki yazı için de

Cevap: Bilal bin Rebah Habeşi (r.a)

Ramadan
Hz bilal ra demeden ben bilali habeşi kastedildiğini anlamadım

bilal bin rebah, bilali habeşi çocuğu varmı, bilali habeşinin çocuğu var mı