İmam Şafiye Göre Boynu Meshetmek Neden Mekruh?

İmam Şafiye Göre Boynu Meshetmek Neden Mekruh?

BEDRİ GENYÜZ
Imami şafide boyun mesetmek neden mekruh dini açıdan açıklar mısınız ?

Cevap: İmam Şafiye Göre Boynu Meshetmek Neden Mekruh?

Muhammed
Ensenin meshi (cehennemde) zincirlemeden korur

( مسح الرقبة أمان من الغل )

Hadis uydurmadır.

en-Nevevî[52] bu rivayetin uydurma olup Peygamber (s.a.s.)’in sözlerinden olmadığını söyler. es-Suyûtî[53] de bu sözü en-Nevevi’den naklederek ona katılır.

Konu ile ilgili başka bir rivayette:

Her kim abdest alırda ensesini meshederse kıyâmet günü zincirlenmez.[54]

( من توضأ ومسح عنقه لم يغل بالأغلال يوم القيامة )

Ravilerinden olan Muhammed b. Amr’ın zayıflığı hakkında ittifak edilmiştir. Nitekim Muhammed b. Ahmed Ebu Bekr Mufîd de, Hâfız el-Irakî’nin de ifade ettiği gibi rivayetin mevzû sayılmasına sebebtir. Aynı şekilde ez-Zehebî ve İbn Hacer’de bu raviyi suçlarlar.

Kaldı ki bu rivayetler münker sayılır, çünkü Resûl (s.a.s.)’in abdestinin sıfatına dair gelen hadislerin hepsine muhaliftir. Hiç birinde ensenin meshedilmesi zikredilmemiştir.
Ancak Talha b. Musarraf’ın babasın’dan onun da dedesinden gelen rivayette:

( Resulullah (s.a.s.)’i başını bir kere meshederken gördüm, ensenin başlangıcına kadar ulaştı.)

Diğer bir rivayette :

( Başını önden başlayarak arkaya kadar meshetti, öyleki elini kulaklarının altından çıkarttı.)

Rivayeti Ebû Davûd ve başkaları tahrîç etmiştir. Muhaddisler, zaaf, cehâlet ve râvi Musarraf’ın babasının sahabe olup olmadığı hakkında ki ihtilafla birlikte üç tane illet zikrederler. Dolayısıyla başta en-Nevevî, İbn Teymiyye ve Askalânî olmak üzere muhaddisler, hadisin zayıf olduğunu belirtmişlerdir.

Abdest alırken enseyi mest etmeyi bidat olarak görenler var. Bu sorun neden doğmaktadır. Enseyi mest etmenin kaynağı nedir?

Cevap:
Hanefilere göre boynun ön kısmı değilde arka ve yan kısımlarını ellerinin arkası ile meshetmek sünnettir. Çünkü Leys’ten, onun Talha b. Musavvif’ten, onun babasından, onun da dedesinden rivayetine göre dedesi Resulullah (as)’ın başını kafasının arkasının kulaklar arkasında kalan tarafına ve boynun o bölgenin yanındaki ön kısmına meshettiğini görmüş.

Fakihlerin cumhuru ise, Boynun meshedilmesi mendup değil mekruhtur, çünkü böyle bir davranış dinde aşırı gitmek türünden bir şeydir demişlerdir.

İslam Fıkhı Ansiklopedisi Prof. Dr. Vehbe Zuhayli

boynu mesh etmek, şafii mezhebine göre enseyi mesh etmek, şafilerde enseyi mesh etmek