Ana ve Babanın Vefatından Sonra Evlâdı Üzerinde Olan Hakları Nelerdir?

Ana ve Babanın Vefatından Sonra Evlâdı Üzerinde Olan Hakları Nelerdir?

Kayıtsız Üye
Ana ve Babanın Vefatından Sonra Evlâdı Üzerinde Olan Hakları

Cevap: Ana ve Babanın Vefatından Sonra Evlâdı Üzerinde Olan Hakları Nelerdir?

Muhasibi
Ana-babasına asi olan, vefatlarından sonra, onlar için dua etse, Allahü Teâlâ, onu, ana-babasına itaat edenlerden yazar. (İbni Eb-id Dünya)
İmam Sadık (ra) şöyle buyurmuştur:
Bazı insanlar baba-anası hayatta iken onlara iyilik ediyor; ama onlar öldüklerinde onların borçlarını ödemiyor ve onlar için Allah’tan mağfiret dilemiyor. İşte bundan dolayı Allah Teâlâ onu, ana-babasına asi bir kimse olarak sayıyor. Ama bazen bazı insanlar, ana-babası hayatta iken onlara karşı sert ve asidir. Ama onlar öldüklerinde, onların borçlarını ödüyor ve onlar için mağfiret diliyor. Allah Teâlâ böyle bir adamı ana-babasına iyilik yapan bir kimse olarak yazıyor. (Usul-u Kâfi)
Evladın ebeveynine vefatından sonra da takdim edeceği haklar vardır
Mâlik Bin Rabîa (ra) şöyle anlatıyor:
Hz. Peygamberin (asm) yanında oturduğumuz bir sırada Benî Seleme kabilesinden bir kişi gelerek:
Ey Allah’ın Rasûlü! Ebeveynimin benim üzerimde vefatlarından sonra takdim edebileceğim bir hakları var mıdır? deyince Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurdu:
Evet. Onlara salâvat getirmek (dua etmek), onlar için bağışlanma dilemek, sözlerini yerine getirmek, dostlarına ikram da bulunmak ve onların dost ve yakınlarıyla ilgiyi (ve ancak onların yolundan gelen sılayı rahmi) kesmemektir. (Ebu Davud, İbn Mâce, İbn Hibban)
Malik İbn-i Rebia (ra) şöyle nakleder:
Ben Resulullah’ın (asm) katında oturduğum bir sırada aniden ensardan bir kişi çıka geldi. Adam dedi ki:
Ey Allah’ın Resulü, anne ve babam öldükten sonra benim onlarla yapabileceğim herhangi bir iyilik var mıdır? Resulullah (asm) buyurdu ki:
Evet, dört haslet vardır:
Onlara dua etmek, dostlarına ikram etmek, mağfiret dilemek, ahidlerini yerine getirmek, dostlarına ikram etmek, onlar tarafından başka rahmin olmayan akrabalarına sıla-i rahimde bulunmak. İşte annen ve baban öldükten sonra senin onlara yapman gereken iyilikler bunlardır. (Ebu Davud, İbn-i Mace)

Anne-babanın vefatından sonra onlar için hac edilebilir, kaza oruçları tutulabilir
Büreyde (ra) anlatıyor:
"Bir kadın: "Ey Allah’ın Resulü, ben anneme bir cariye tasadduk etmiştim. Şimdi annem öldü" dedi. Resulullah (asm):
"(Sadaka yapmış olmanın) ecrini mutlaka alacaksın. Miras yoluyla cariye sana geri gelecek (tekrar senin olacak)" buyurdu. Kadın:
"Ey Allah’ın Resulü annemin bir aylık oruç borcu vardı, onun yerine tutabilir miyim?" diye sordu.
"Annene bedel tut!" dedi. Kadın:
"Ey Allah’ın Resulü, annem hiç haccetmedi, onun yerine hac yapabilir miyim?" diye sordu Resulullah (asm):
"Evet, ona bedel haccet" buyurdu." (Müslim, Tirmizî, Ebu Dâvud)