Fatiha Sûresi Tefsiri (Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir)

Fatiha Sûresi Tefsiri (Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir)

Hoca
FATİHA SÛRESİ2
Sûreyi Takdim.. 2
İstiâzenin (Eûzu’nun) Tefsiri:2
Besmelenin Tefsiri:2
Bir Uyarı:2
Fatiha Suresi’nin Fazileti3
Fatiha Sûresi’nin İsimleri3
Kelimelerin İzahı3
Sûrenin Tefsiri4
Edebî Sanatlar4
Faydalı Bilgiler5
Hatime. 5
Fatihâ-i Şerifenin Kudsî Sırları5
FATİHA SÛRESİ

Mekke’de nazil olmuştur. 7 âyettir.

Sûreyi Takdim

Bu mübarek sûre Mekke’de inmiştir. Ayetlerinin yedi olduğunda icr»a vardır. Kur’an-ı Kerîm’e bu sûre ile başlandığı için "el-Fatiha (açan)" diye isim verilmiştir. İniş itibariyle olmasa da tertib itibariyle Kur’an’m ilk süresidir.Fatiha kısa ve veciz olmasına rağmen Kur’an-ı Kerîm’in bütün mânâlarını ihtiva eder ve özet olarak onun esas maksatlarını kapsar. Dinin esaslarını ve teferruatını içine alır. İtikad, ibadet ve muamelatı, âhirete ve Allah’ın güzel sıfatlarına imanı, yalnız O’na ibadet etme, O’ndan yardım dileme ve O’na dua etmeyi; imânda ve sâlihlerin yolunu tutmada sabit kılması gazaba uğramışların ve sapmışların yolundan sakındırması için, O’na yalvarmayı ihtiva eder. Ayrıca bu sûrede geçmiş toplumlara dair haberler, bahtiyar kimselerin yükseleceği mevkiler, bedbaht kimselerin düşeceği kötü durumlar hakkında bilgi vardır. Yine bu sûrede Allah’ın emrine uyma, nehyinden sakınmadan bahsedilir. Bunların dışında bu sûrede daha birçok maksat, gaye ve hedefler vardır.
Fatiha sûresi diğer sûrelerin aslı durumundadır. Bundan dolayı buna "Ümmü’l-Kitab (Kitab’m anası)" denilir. Çünkü bu sûre kitab’m esas maksatlarını kendisinde toplamıştır.[1]

1. Rahman ve kahini olan Allah’ın adıyla.
2. Hamd, âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur.
3. O, Rahman ve Rahîm’dir.
4. Ceza gününün mâlikidir.
5. (Ey Allah’ım!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden medet umarız.
6. Bize doğru yolu göster.
7. Kendilerine ihsanda bulunduğun kimselerin yolunu, gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil!
Kovulmuş olan Şeytandan Allah’a sığınırım.

İstiâzenin (Eûzu’nun) Tefsiri:

İnatçı ve kibirli olan şeytanın din ve dünya işleriyle ilgili hususlarda bana zarar vermesinden veya yapmakla emrolunduğum şeylerden beni alıkoymasından Allah’a sığınır ve O’nun yardımıyle korunurum. Şeytanın arkadan çekiştirmesi, yüze karşı alay etmesi ve vesvese vermesinden de yine her şeyi yaratan, işiten ve bilen Allah’a sığınırım. Çünkü onun insanlara zarar vermesini âlemlerin Rabbi olan Allah’tan başkası önleyemez. Hadiste rivayet edildiğine göre Peygamber Efendimiz (s.a.v.), gece namaz kılmaya kalktığında tekbir ile namazına başlar, sonra şöyle derdi: "Kovulmuş Şeytan’dan, O’nun arkadan çekiştirmesinden ve vesvesesinden herşeyi işiten ve bilen Allah’a sığınırım.[2]
Rahman ve rahim olan Allah’ın adıyla

Besmelenin Tefsiri:

Bütün işlerimde Allah’tan yardım dileyerek ve sadece O’ndan medet umarak, herşeyden önce O’nun adıyla ve zikriyle başlarım.Çünkü O Rab’tır, itaata layık olan yalnız O’dur. O, lütuf ve kerem sahibidir, rahmeti engin, lütuf ve, ihsanı boldur, rahmeti herşeyi kuşatan ve lütfü bütün mahlukatı kapsayandır. Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: [3]

Bir Uyarı:

Allah kendisinden yardım ve başarı dilemeleri ve putperestlere muhalefet etmeleri için, müslümanlarm, sözlerine ve işlerine ile başlamalarını öğretmek maksadıyla Fatiha sûresine ve Tevbe sûresi hâriç bütün Kur’an sûrelerine besmele âyetiyle başladı. Çünkü putperestler işlerine ilahlarının ve tağutlarımn adıyla başlarlar ve: "Lât’m adiyle…", veya "Uzzâ’nm adiyle…", veya "Şa’bm adiyle…" veya "Hübel’in adiyle başlarım" derlerdi. Taberî şöyle der:
"Zikri yüce ve isimleri mukaddes olan Allah, peygamberi Muhammed (s.a.v.)’i, bütün işlerinde, önce kendisinin güzel isimlerini zikretmeyi öğreterek yetiştirdi. Bunu, bütün mahlukatı için, uyacakları bir sünnet ve takip edecekleri bir yol kıldı. Bir kimsenin, bir sûreyi okumak istediğinde demesi, onun maksadının, "Allah’ın adiyle okuyorum" demek olduğunu gösterir. Diğer işlerde de durum aynıdır.[4]

Fatiha Suresi’nin Fazileti

a) Ahmed b. Hanbel’in, Müsned’inde rivayet ettiğine göre, Übeyy b. Ka’b Fatiha sûresini Rasulullah (s.a.v.)’a okumuş, bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Nefsimi kudret elinde tutan Allah’a andolsun ki, bu okuduğunun bir benzeri ne Tevrat’ta, ne İncil’de, ne Zebur’da ve ne de Kur’an’da indirilmiştir. O seb’ul-mesânî (tekrarlanan yedi âyet) ve bana verilen yüce Kur’an’dır" . Bu hadis-i şerif, Hicr sûresi’nde bulunan "Andolsun ki, biz sana tekrarlanan yedi (âyeti) ve bu’yüce Kur’an’ı verdik.[5] mealindeki âyete işaret etmektedir.
b) Buhârî’nin Sahîhi’nde de şöyle rivayet edilmiştir:
Rasulullah (s.a.v.), Ebu Said b. el-Muallâ’ya şöyle dedi:"Sana öyle bir sûre öğreteceğim ki o, Kur’an’daki sûrelerin en büyüğüdür: diye başlayan Fatiha süresidir. O, Seb’ul-mesânî ve bana verilen yüce Kur’an’dır.[6]

Fatiha Sûresi’nin İsimleri

Bu sûreye el-Fâtiha, Ümmü’l-Kitâb, es-Seb’ul-mesâni, eş-Şâfiye, el-Vâfiye, el-Kâfiye, el-Esâs ve el-Hamd isimleri verilmişitr. AUâme Kurtubî bu İsimleri tefsirinde saymış ve bu sûrenin oniki İsminin olduğunu söylemiştir.[7]

Kelimelerin İzahı

Sevgi ile birlikte, tazim ve saygı göstererek güzellikle övmektir. Hamd, zemmin zıddı olup şükürden daha umumî bir mânâ ifade eder. Çünkü şükür, nimet karşılığı olur, hamd böyle değildir.
Zât-ı mukaddesin özel ismidir.O’ndan başkası bu ismi kullanamaz. Kurtubî şöyle der: "Allah" ismi, zât-ı mukaddesin isimlerinin en büyüğü ve en kapsamlısıdır. Bu isim, uluhiyyet sıfatlarını şahsında toplayan, rububi-yet sıfatlarıyla vasfılanmış olan, hakiki varlık olarak tek olan ve kendisinden başka ilâh olmayan gerçek varlığın adıdır.
"Rabb" kelimesi " terbiye" kelimesinden türemiştir. Terbiye ise, başkasının işlerini ıslah etmek ve durumunu gözetmek demektir. Herevî şöyle der: Bir şeyi ıslah eden ve tamamlayan kimse hakkında: oj ji Onu ıslah etti." denilir. Allah’ın kitaplarını koruyan kimselere verilen "Rabba-niyyun" ismi de bu kökten gelmektedir.[8] Rabb" kelimesi mâlik (sahip), muslih (İslah eden), mabud, kendisine itaat edilen efendi gibi birçok manada kullanılır.!
Alem kelimesi, raht (3-10 arası topluluk) kelimesi gibi aynı lafızdan müfredi olmayan cins isimdir. Bu kelime insanları, cinleri, melekleri ve şeytanları içine alır. Ferrâ da böyle demiştir. "Alem" kelimesi "alâmet" kelimesinden türemiştir. Zira âlem, yüce yaratıcının varlığına bir alâmettir.
Bu kelimeler, "rahmet" kelimesinden türemiş iki sıfattır. Bunların herbirinde, diğerinde bulunmayan ayrı ayrı manalar vardır. Zira "Rahman", rahmeti büyük manasınadır.Çünkü (fa’lân) kalıbı, birşeyin çokluğunu ve büyüklüğünü ifade etmede kullanılan mübalağa sığasıdır. Bu siğa, sürekliliği gerektirmez. Nitekim çok kızgın manasına gelen "gadbân" ve çok sarhoş manasına gelen "sekran" böyledir.
Rahim kelimesi ise, rahmeti devamlı manasınadır. Çünkü L)ei faîl kalıbı, süreklilik ifade eden sıfatlarda kullanılır. Buna göre"errahmanirrahim" "rahmeti büyük, ihsanı devamlı" demek gibidir. [9]
Hattabî der ki: Rahman, rızıkları ve ihtiyaçları hususunda bütün mahlu-katı kapsayacak, mü’mine ve kâfire şâmil olacak bir şekilde engin rahmet sahibi demektir. Allah’ın rahîm sıfatı ise yalnız mü’minleri içine alır. Nitekim âyet-i kerîmede "Allah mü’minlere karşı çok merhametlidir[10]buyurul muştur.
Din, ceza demektir.Yani yapılan bir işin, kendi cinsinden karşılığı manâsını ifade eder. Nitekim "yaptığına göre karşılık görürsün[11]mealindeki hadiste de bu mânâ da kullanılmıştır.
"İbadet ederiz" Zemahşeri bu kelimeyi şöyle açıklar: "ibadet, itaat ve boyun eğmenin en son derecesidir, onun içindir ki bu kelime Allah Teâlâ’ya itaatin dışında kullanılmamıştır. Allah Teâlâ, nimetlerin er büyüğünün sahibi olduğu için kendisine ibadet edilmeye lâyıktır.[12]
es-Sırat" yol demektir. Bu kelimenin aslı sin ile okunmakta olup "yutmak" manasına gelen istirat masdarından gelmektedir. Böylece yol, yolcuyu yutan bir şeye benzetilmiştir. Şair de bu kelimeyi yol mânâsında kullanmıştır.
Onların yurtlarını o şekilde atlarla doldurduk ki, onları yoldan daha zeli bir halde bıraktık.
"Müstakim" kendisinde bir eğrilik ve sapma bulunmayan şey demektir.
"Amin",duamızı kabul et demektir. Bu kelimenin , Kur’an-ı Kerîm’den olmadığına dair âlimlerin icmaı vardır.[13]

Sûrenin Tefsiri

Yüce Allah, lâyık olduğu şekilde kendisine nasıl hamd etmemiz, O’nu nasıl takdis etmemiz ve ne şekilde övmemiz gerektiğini bize bu sûreyle öğretti ve şöyle buyurdu;

1. Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla.

2. Hamd, âlemlerin Rabbi Allah’a mahsustur.Yani, ey kullarım ! Bana şükretmek ve beni övmek istediğinizde "elhamdülillah" deyin. Size olan lütuf ve ihsanımdan dolayı bana şükredin. Çünkü ben azamet, şeref ve şan sahibi olan Allah’ım. Yaratmak ve icat etmek bana mahsustur. Ben insanların, cinlerin, meleklerin, göklerin ve yerlerin Rabbiyim. O halde övgü ve şükür, diğer tanrılara değil âlemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur.[14]

3. Rahman ve rahimdir" O, rahmeti herşeyi kapsayan ve lutfu bütün mahlukata şamil olandır. Zira O, kullarına, onları yaratmak, azıklarım vermek ve onlara dünya ve ahiret mutluluğuna götüren yolu göstermek lütfunda bulunmuştur. O, yüce rahmeti büyük ve ihsanı devamlı olan Rabb’dır.[15]

4. Ceza gününün mâlikidir"Yüce Allah, ceza ve hesabın mâlikidir. Ceza gününde, kendi mülkünde tasarrufta bulunan bir mülk sahibi gibi tasarrufta bulunacaktır. "O gün, hiçkimse başkası için hiçbir şeye (fayda ya da zarar verme gücüne) sahip değildir. O gün, herkesin işi Allah’a kalmıştır.[16]

5.(Ey Allah’ım!)ancak sana kulluk eder ve yalnız senden medet umarız. Ey Allah’ım sadece sana ibadet ederiz. Sadece senden yardım isteriz. Senden başka hiçkimseye kulluk etmeyiz. Sadece sana boyun eğer, itaat eder ve sadece sana karşı huşu ve tevazu gösteririz. Ey Rabbimiz! sana itaat etmek ve senin rızanı elde etmek için yalnız senden yardım isteriz. Çünkü her türlü tazim ve hürmete sen layıksın. Bize yardım etme gücüne senden başka kimse sahip değildir.[17]

6. Bize doğru yolu göster."Yani Ey Rabbimiz! Bize doğru yolunu ve hak dinini göster ve bizi ona ilet. Bizi, nebilerine , ra-sullerine ve son peygamberine gönderdiğin İslâm dini üzere sabit kıl. Bizi, sana yakın olan kimselerin yoluna girenlerden eyle.[18]

7- Kendilerine ihsan ve ikramda bulunduğun yani, peygamberlerin, sıddıklarm, şehidlerin ve salihlerin yoluna girenlerden eyle. Onlar ne güzel arkadaştır. Ey Allah’ım! Bizi, doğru yoldan çıkan ve eğri yola giren düşmanlarının zümresine katma. Yani bizi, senin gazabına uğramış olan yahudilerin veya hak yoldan sapmış olan h iristi yani arın zümresine katma. Çünkü onlar senin mukaddes şeriatından çıktılar ve böylece gazaba ve ebedî lanete mûstehak oldular. Allah’ım duamızı kabul et.[19]

Edebî Sanatlar

Bu cümle, lafzan haber, manen inşâ cümlesidir.
Yani"elhamdulillah deyiniz" demektir. Hamd’in Allah’a mahsus olduğunu ifade eder. Bu, Arapların "Cömertlik Araplara mahsustur" sözüne benzer.
"Yalnız sana kulluk eder, yalnız senden yardım dileriz" Bu cümlede üçüncü şahıstan ikinci şahsa dönüş sanatı vardır. Eğer kelam, aslı üzere devam etseydi "Yalnız ona ibadet ederiz" derdi. Tümlecin yüklemden önce söylenmesi ise tahsis ifade der."Senden başkasına ibadet etmeyiz" demek olur.Nitekim "Yalnız benden korkun[20] Duyurulmuştur.
Ebû Hayyan, el-Bahru’l Muhît adlı tefsirinde, bu sûredeki edebi sanat lan şöyle açıklar:
Bu mübarek sûrede, birkaç nevi fesahat ve belagat sanatı vardır.
1. Beraat-ı ıstihlâl, güzel başlangıç.
2. Kelimesinin başındaki takısı istiğrak ifade ettiği için, övgüde mübalağa sanatı vardır.
3. Hitab şeklini zenginleştirme. Çünkü hitap lafzan haber, manen emir cümlesidir. Yani "el-Hamdulillah deyiniz" demektir.
4. Lafzının lamı tahsis ifade eder.
5. Hazif sanatı. "Gazaba uğrayanlann değil" terkibinden kelimesinin hazfedilişi gibi. Bunun takdiri şöyledir. "Gazaba uğrayanlann yoluna ve sapmış olanların yoluna değil"
"Yalnız sana ibadet ederiz" ifadesinde takdim ve te’hir vardır.
7. Önce geçen kapalı ifadeyi "açıklama sanatı" vardır. Kapalı olan "Doğru yol" ifadesi, daha sonra gelen kendilerine nimet verdiğin kimselerin yolu" ifadesiyle açıklanmıştır.
8. "Yalnız sana ibadet eder, senden yardım dileriz" âyetinde iltifat sanatı vardır.
9. Devamım murat ederek, var olan bir şeyi, yokmuş gibi istemek. ifadesi, " bizi doğru yolda sabit kıl" demektir. 10. " Ayetlerinde sec’i mütevâzî vardır.[21]

Faydalı Bilgiler

1. Lafzı arasındaki fark. Birinci yüce olan zât-ı mukaddesin özel ismidir. Mânâsı: Gerçek mabud demektir. İkincisi ise gerçek mabud mânâsına geldiği gibi ,bâtıl mabud mânâsına da gelir. Hem Allah için hem de başkaları için kullanılabilen bir isimdir.
2. Tekil olanı "Yalnız sana ibadet eder ve yalnız senden yardım isterim" kipleri kullanılmıştır. Bu da, kulun, melikler melikinin kapısında durmadaki aczini itiraftır. Sanki şöyle der: Ey rabbim! Ben, senin hakîr ve zelil bir kulunum. Sana dua etmek için tek başıma bu kapıda durmak benim haddim değil. Ben sadece mü’min ve mu-vahhidlerin grubuna katılıyorum. Benim duamı da, onlarla birlikte kabul buyur. Biz hepimiz sana kulluk eder ve senden yardım dileriz.
3. Allah’a karşı nasıl edepli davranılacağını kullara öğretmek için, âyet-i kerimede "kendilerine nimet verdiğin" ifadesi kullanılarak, nimet Allah’a isnat edildiği halde, idlal ve gazap O’na isnat edilmemiş ve "kendilerine kızdığın" veya "kendilerini saptırdığın" denilmemiştir. Çünkü, her ne kadar O’nun takdiri ile de olsa, edeben, şer Allah’a isnat olunmaz. "Bütün hayırlar sendendir. Şer sana isnat olunmaz.[22]

Hatime

Fatihâ-i Şerifenin Kudsî Sırları

İslâm şehidi Hasan el-Bennâ, "Tefsire Giriş" adlı değerli risalesinde şöyle der: Şüphe yok ki, kim Fatihâ-i şerife üzerinde düşünürse, onda kişiyi hayrete düşüren ve kalbini aydınlatan engin mânâları, o mânâların güzelliklerini, parlak ve üstün bir uyum görür. Kişi, herşeyde rahmetinin yeni yeni eserlerini meydana çıkaran bir rahmet sıfatiyle vasıflanmış olan Allah’ın adını anarak ve ondan bereket umarak diye başlar. Bu mânâyı hissedip onu ruhunda yücelttiği zaman, bu Yüce İlâh’a hamd gayesiyle dilinden lafızları dökülür. Bu lafızlar ona, Allah’ın nimetinin büyüklüğüne, lütuf ve keremine ve bütün âlemlerin beslenip büyü-tülmesinde görülen güzel nimetlerine karşılık hamdetmeyi hatırlatır da kişi, bu uçsuz bucaksız okyanus üzerinde tefekkür eder. Sonra yeniden, bu bol bol nimetlerin ve bu yüce terbiyenin bir teşvik ve korkutma arzusundan değil de, bir lütuf ve merhametten kaynaklandığını hatırlar. Böylece ikinci defa sıfatım adaletle birleştirmesi ve lütuftan sonram hesabı hatırlatması, bu Yüce İlâh’m kemâlini gösterir. O, sürekli yenilenen bol merhameti ile birlikte, din gününde kullarına yaptıklarının karşılığını verecek, mahlukatmı hesaba çekecektir. "O gün hiçkimse, başkası için hiçbir şeye (fayda ya da zarar verme gücüne) sahip değildir. O gün herkesin işi Allah’a kalmıştır.[23]
O’nun mahlukatmı terbiye etmesi; rahmetiyle teşvik ve adalet ve hesaba çekmesiyle korkutma esasına dayanmaktadır. Bu sebeple "ceza günün sahibi" buyurulmuştur. Durum böyle olunca, kul, hayrı ve kurtuluş çarelerini araştırmakla mükellef olmuştur. Kulun, bu durumda kendisini doğru yola iletecek ve sırat-ı müştekimi gösterecek bir kılavuza şiddet le ihtiyacı vardır. Bu kılavuzluğu yapmaya onun yaratıcısından ve mev-lasmdan daha uygunu yoktur. Öyleyse O’na sığmmalı, O’na dayanmalı ve "Yalnız sana ibadet eder ve yalnız senden yardım isteriz" diyerek O’na seslenmelidir. Lütfü ile, kendisini doğru yola, yani hakkı hak bilerek ona tabi olmayı ihsan ettiği kimselerin yoluna iletmesini istemelidir.
Daha önce lutfuna mazhar olup da kadrini bilmeyerek ve hidayete ermişken tekrar dönerek gazabına uğrayanların ve şaşkın sapıkların yoluna iletmemesini istemelidir. Çünkü bunlar haktan sapan veya hakka ulaşmak istedikleri halde ona ulaşamayan kimselerdir. Allah’ım, duamızı kabul et.
Şüphesiz ki kelimesi, son derece güzel bir beraat-ı makta’ yani bi-tiriştir. Böyle bir güzel sonucu ve dua etmek için Allah’a yönelmeye Fatihâ-i şerifeden daha uygun ne olabilir? Sen bu âyet-i kerimelerin manaları arasında gördüğünden daha ince bir uygunluk veya daha sağlam bir irtibat gördün mü? Sen, o güzelik vadilerinde şaşkın şaşkın dolaşırken Rasulullah (s.a.v.)’m Rabbinden rivayet ettiği şu kudsî hadisi hatırla: "Namazı, kulumla kendi aramda ikiye böldüm. Kuluma istediği verilecektir… " ve bu tefekkür ve Allah’ın bu ihsanını devam ettir. Namazda ve namaz dışında ağır ağır, huşu ve huzur içerisinde okumaya ve âyet sonlarında durmaya çalış. Zorlanmadan ve teğanni yapmadan, mânâyı ihmal edecek şekilde lafızlarla meşgul olmadan tecvid ve nağmelerle tilavetin hakkını ver. Çünkü bu şekilde okumak manayı anlamaya yardımcı olur ve kurumuş olan göz yaşlarını harekete geçirir. Kalbe, tefekkür ve huşu içerisinde Kur’an okumaktan daha faydalı hiçbir şey yoktur.[24]
______________
[1] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/29.
[2] Tirmizi, Mevakit, 65; İbn Mace,İkame,2 Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/33.
[3] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/33.
[4] et-Taberi,Câmiu’l-beyan 1/37. MısıM321 .Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/33.
[5] Hicr Sûresi, 15/87
[6] Buharî, Fezailu’l-Kur’an,9; Tirmizî, Sevâbu’l Kur’an, 1Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/34.
[7] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/34.
[8] Kurtubî, Camiu’l-beyan, 1/133.
[9] İbnu Cemâa, Keşfu’l- maanî
[10] Ahzab, 33/43
[11] Buhari, Tefsir-i sûre,l.
[12] el-Keşşaf, 1/11
[13] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/34-35.
[14] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37.
[15] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37.
[16] İnfitar sûresi, 82/19 Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37.
[17] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37.
[18] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37.
[19] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/36-37.
[20] Bakara sûresi:, 2/40
[21] el-Bahnı’l Muhit, 1/31Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/37-38.
[22] Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/38.
[23] İnfıtar sûresi, 82/19
[24] Mukaddime fi’t-tefsir, s. 59Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir, Ensar Neşriyat: 1/38-39.

Cevap: Fatiha Sûresi Tefsiri (Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir)

Ecrinim
mum kardeşim Allah (c.c.)sizden razı olsun,kendi adıma söyleyeyim sizler (şüphesiz önce Cenabı Allah ın )sayesinde,çok değerli bir o kadar da mühim bilgiler öğrendim,Rabbim sizin gibi hayırlı kullarını her zaman hayırlı işlerde yarıştırmayı nasip eylesin.

Yanıt: Fatiha Sûresi Tefsiri (Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir)

cihan5858
saolk kardeşim …

Yanıt: Fatiha Sûresi Tefsiri (Muhammed Ali Es-Sabuni, Safvetü’t-Tefasir)

cihan5858
size bir sorum daha olcak kabir azabı varmıdır ?

mümin
Kabir azabı var mıdır, bununla ilgili Kur’an’da ne gibi ayetler bulunmaktadır? Kabir azabı var ise, bu azap bedene mi yoksa ruha mı olacaktır? Kabir azabı Allah’ın adaletine ters düşer mi?

CIHAN5858 OKU

Her insan ister ölerek toprağa gömülsün, ister boğularak denizin dibinde kalsın veya yırtıcı bir hayvan karnında bulunsun veya yanarak külü havaya karışsın, mutlaka kabir hayatı geçirecektir.İnsan öldükten sonra kabre konulunca, Münker ve Nekir adında iki melek, kendisine gelerek; "Rabbin kimdir? Peygamberin kimdir? Dinin nedir?"diye sorarlar. İman ve güzel amel sahipleri bu gibi sorulara doğru cevap verirler. Bu gibi ölülere cennet kapıları açılır ve Cennet kendilerine gösterilir. Kâfir veya münafık olanlar ise bu sorulara doğru cevap veremezler. Onlara da Cehennem kapıları açılır, oradaki azap kendilerine gösterilir. Müminler nimet içerisinde, sıkıntısız ve huzurlu yaşarken, kâfir ve münâfıklar ise kabirde azap göreceklerdir (bk. ez-Zebîdî, Tecrîdi Sarih, terc. Kamil Miras, Ankara 1985, IV 496 vd.).Kabirde azap ve nimetin varlığını gösteren birtakım ayet ve hadisler vardır. Bir ayet-i kerimede;"Firavun ve adamları sabah-akşam ateşe atılırlar. Kıyametin kopacağı gün de denilir ki; Firavun hanedanını ateşin en şiddetlisine sokun."(Mümin, 40/46)buyurulur. Buna göre kıyamet kopmadan önce de yani kabirde de azap vardır. Peygamber Efendimiz (asm);"Allah, iman edenlere bu dünya hayatında ve ahirette, o sabit sözlerinde daima sebat ihsan eder."(İbrahim, 14/27)ayetinin kabir nimeti hakkında indiğini açıklamıştır. (Buhârî, Tefsîr, sure: 14).Kabir azabı ile ilgili hadis kitaplarında pek çok hadis-i şerif zikredilmektedir. Bunlardan bir kaçı şöyledir:Hz. Peygamber (s.a.s) bir mezarlıktan geçerken, iki mezardaki ölünün bazı küçük şeylerden dolayı azap çekmekte olduklarını gördü. Bu iki mezardaki ölülerden biri hayatında koğuculuk yapıyor, diğeri ise idrardan sakınmıyordu. Bunun üzerine Resulullah (s.a.s) yaş bir dal almış, ortadan ikiye bölmüş ve her bir parçayı iki kabre de birer birer dikmiştir. Bunu gören ashap, niye böyle yaptığını sorduklarında:"Bu iki dal kurumadığı sürece, o ikisinin çekmekte olduğu azabın hafifletilmesi umulur."(Buhârî Cenâiz, 82; Müslim, İmân, 34; Ebû Dâvud, Tahâret, 26) buyurmuşlardır.Hz. Peygamber (asm) diğer bir hadislerinde şöyle buyururlar:"Kabir ya cennet bahçelerinden bir bahçedir veya cehennem çukurlarından bir çukurdur."(Tirmizî, kıyamet, 26).Başka bir hadiste de şöyle buyurur:"Ölü mezara konulunca, birine Münker, diğerine Nekir adı verilen siyah mavi iki melek gelir; ölüye derler ki:"Şu Muhammed (s.a.s) denilen zat hakkında ne dersin?"O da şöyle cevap verir."O, Allah’ın kulu ve Resuludur. Ben şahitlik ederim ki Allah’tan başka ilâh yoktur, Muhammed de O’nun kulu ve elçisidir."Bunun üzerine melekler;"Biz senin böyle diyeceğini zaten bilmekte idik",derler. Sonra onun mezarını yetmiş arşın genişletirler. Daha sonra bu ölünün mezarı ışıklandırılır ve aydınlatılır. Daha sonra melekler ölüye:"Yat ve uyu "derler. O da;"Aileme gidin de durumu haber verin"der. Melekler ona;"Zifafa giren ve sadece en çok sevdiği kişi tarafından uyandırılan şahıs gibi, mahşer gününe kadar sen uyumana devam et."derler.""Eğer ölü münâfık olursa, melekler şöyle der:"Şu Muhammed (s.a.s) denilen zat hakkında ne dersin?"Münâfık da şöyle cevap verir:"Halkın Muhammed hakkında bir şeyler söylediklerini işitmiş, ben de onlar gibi konuşmuştum. Başka bir şey bilmiyorum."Melekler ona;"Böyle diyeceğini zaten biliyorduk"derler. Daha sonra yere"Bu adamı alabildiğine sıkıştır"diye seslenilir. Yer de sıkıştırmaya başlar. Öyle ki o kimse kemiklerini birbirine geçmiş gibi hisseder. Mahşer gününe kadar bu sıkıntı devam eder."(Tirmizi Cenâiz 70).Kur’an’da şehitlerin kabir hayatıyla ilgili olarak şöyle buyurulur:"Allah yolunda öldürülenleri, sakın ölüler sanmayın. Bilâkis onlar diridirler. Rableri katından rızıklandırılmaktadırlar."(Âli İmrân, 3/169),"Allah yolunda öldürülenlere ölüler demeyin. Bilâkis onlar dirildirler. Fakat siz farkında değilsiniz."(Bakara, 2/154).

volkan_
Afedersiniz, aklımı karıştıran bir başlangıcı var bu tefsirin. Yukarıda da yazdığı gibi, ( Allah’a sığınırım) ‘Rahman ve kahini olan Allah’ın adıyla’ ne demek?

İlk defa bu tefsir de gördüm ”kahini” kelimesini.Sanırım bir benzeri de yok bu şekilde yazılan. Tefsir araştırırken gördüm. Bir yazım yanlışı mı var, çünkü her zaman ‘Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla’ diye başlıyor/başlıyoruz. Allah’ın izniyle…

safvetüt tefasir, safvetüt tefasir fatiha suresi, safvetüt tefasir oku