Şafii Mezhebinde Cuma Namazının Sıhhat Şartları

Şafii Mezhebinde Cuma Namazının Sıhhat Şartları

Osman BALCI
Esselamü Aleyküm.
Sevgili Arkadaşlar ben Hanefi Mezhebine mensüp olmakla beraber Şafii mezhebine mensup müslümanlara imamlık yapmaktayım.
Cuma namazı için yeteri kadar cemaatimiz mevcut. ancak son zamanlarda yeterli sayımız oluşmuyor.(şafii mezhebine göre=40 kişi)
benim sormak istediğim soru şu:
Şafii mezhebine göre bu kırk kişinin ikamet şartları nelerdir?
örneğin: komşu köyden bizim köyümüze cuma namazı için gelen cemaat var bunlar sayıya dahil edilir mi? yoksa dahil edilmez mi?
Ben ilmihal kitaplarına baktım ama tatmin edici cevap bulamadım. internette de açıklayıcı bilgi yok. bukonuda bilgisi olan arkadaşların yardımını rica ediyorum.
kaynak kitap yazarsanız sevinirim.

Cevap: Şafii Mezhebinde Cuma Namazının Sıhhat Şartları

Hüzn’ü LeyL..
We aleyna.aleyküm.selam..
Cuma’nin Sahih Olmasının Şartları

Yukarıda saydığımız yedi şartın kendisinde bulunduğu her müslümana Cuma namazı vacib’dir. Ancak Cuma’nın sahih olması için dört şartın daha bulunması gerekir:
1. Cuma namazı, merkezî bir alanda kılınmalıdır.
Bu alan, ister bir beldenin binaları arasında olsun, ister kendilerine Cuma farz olan 40 kişinin oturduğu bir köyün ortasında olsun farketmez. Beldeden maksat, kadı’sı (hâkimi) ve idarecisi olan, içinde alışveriş için çarşı ve pazar bulunan yerdir. Köyden maksat ise kadı’sı (hâkimi) ve idarecisi bulunmayan yerlerdir. Bu bakımdan sahrada ve çadırlar arasında Cuma namazı sahih olmaz. İçinde Cuma’nın kendilerine farz olduğu 40 kişinin bulunmadığı bir yerde de sahih olmaz. Eğer yakın bir beldeden okunan ezan sesi işitiliyorsa oraya gidilip Cuma namazının kılınması farz olur. Cuma kılınan yerden ezan sesini işitmiyorlarsa, Cuma namazı onların üzerinden sakıt olur. Nitekim bunu Cuma’nın vacib olmasının şartları bahsinde zikretmiştik.
Bu şartın delili, Hz. Peygamber ve raşid halifeler döneminde Cuma namazının sadece böyle yerlerde kılınmış olmasıdır. Arap kabileleri Medine’nin etrafında oldukları halde oralarda Cuma namazı kılınmıyordu. Hz. Peygamber onlara çadırların arasında Cuma namazını kılmalarını söylememiştir.
2. Cuma namazı kılacakların sayısı, Cuma’nın kendilerine farz olduğu 40 kişiden az olmamalıdır; yani erkek, baliğ, mukim ve hür olan 40 kişi bulunmalıdır ki Cuma sahih olsun.
Cabir’den şöyle rivayet edilmiştir: ‘Sünnet’e göre her 40 kişiye ve 40 kişiden fazla olanlara Cuma vardır’.
Ka’b b. Mâlik şöyle demiştir: ‘İlk defa Cuma namazı kıldıran Esad b. Zurare idi ve o gün Cuma’ya katılanlar 40 kişiydiler’.
3. Cuma namazı öğle vaktinde kılınmalıdır.
. Öğle vaktinden Cuma namazı yetişemeyecek kadar bir zaman kalmışsa öğle namazı kılmak vacib olur. Eğer Cuma namazına başlanır ve Cuma namazı devam ederken öğle vakti çıkarsa, Cuma namazını
hemen öğle namazına çevirmek ve dört rekât olarak kılmak gerekir Bunun delili Hz. Peygamber’in böyle yapmış olmasıdır.
Enes b. Mâlik şöyle rivayet ediyor: ‘Hz. Peygamber, Cuma namazını güneş batıya doğru kaydığında (zeval vaktinde) kılıyordu’.
Seleme b. Ekvâ şöyle rivayet etmiştir: ‘Hz. Peygamber ile birlikte güneş (ortadan batıya) meylettiği zaman Cuma namazını kılardık. Sonra dönüp giderken gölge yerleri araştırırdık
Sehl b. Sa’d şöyle diyor: ‘Hz. Peygamber zamanında biz Cuma’yı kılmadan ne kaylûle uykusuna yatar, ne de yemeğimizi yerdik’.
4. Aynı şehirde, mümkün olduğu takdirde bir yerde Cuma namazı kılınmalıdır.
Cuma namazını birkaç yerde kılmak uygun değildir. Hatta eğer mümkünse bir yerde kılmak vacib’dir. Eğer halk çok olur da bir yere sığmazlarsa ihtiyaca göre iki, üç veya dört yerde kılınabilir. İhtiyaç olmadığı halde aynı şehirde birkaç yerde Cuma namazı kılınırsa, bunlardan sadece ilk kılmanı sahih olur. Önce kılınmaktan maksat, başlangıçtır. İlk tekbir Önce hangi mescidde alınmışsa oradaki Cuma sahihtir, diğerleri ise ayrı yerlerde kılındığı için sahih değildir. Bu nedenle onun yerine öğle namazı kılmaları gerekir. Eğer Cuma’nın, hangi mescidde daha önce başladığı bilinmiyorsa, kılınan bütün Cuma’lar fasid olur. Vakit müsaitse ilk tekbir alınan yerde yeniden kılınması gerekir. Aksi takdirde tümü bu eksik ve fasid olan namazı yerine getirmek için öğle namazı kılmalıdır.
Bu şartın delili, Cuma namazının Hz. Peygamber, raşid halifeler ve tâbiûn devrinde ayrı yerlerde kılınmamış olmasıdır. Namaz şehirde sadece el-Mescid’ul-Camii denilen büyük mescidde kılınırken, diğer mescidlerde ise sadece vakit namazları kılınırdı.
Hz. Aişe şöyle demiştir: ‘İnsanlar Hz. Peygamber zamanında Medine’ ye yakın menzillerden ve Medine etrafındaki köylerden gelerek Cuma namazında nöbetleşe hazır bulunurlardı’.
İbn Abbas şöyle demiştir: ‘Hz. Peygamber’in mescidi dışında ilk Cuma namazı Bahreyn’de Cuvasî adlı yerde Abdulkays mescidinde kılınmıştır’.
Cuma’yı bir tek yerde kılma şartının hikmeti, müslümanların birlik ve beraberliğini pekiştirmeye daha uygun olmasıdır. İhtiyaç olmaksızın Cuma namazını ayrı yerlerde kılmak, müslümanlar arasında ayrılık ve nifak tohumları ekebilir.

Kaynak;Büyük Şafii ilmihali.(cuma namazı)…
İnşaAllah yararım olmuştur hocam dua ile..!!

Cevap: Şafii Mezhebinde Cuma Namazının Sıhhat Şartları

imam
< örneğin: komşu köyden bizim köyümüze cuma namazı için gelen cemaat var bunlar sayıya dahil edilir mi? yoksa dahil edilmez mi?
Ben ilmihal kitaplarına baktım ama tatmin edici cevap bulamadım internette de açıklayıcı bilgi yok bukonuda bilgisi olan arkadaşların yardımını rica ediyorum
kaynak kitap yazarsanız sevinirim >
Şafii Mezhebi’ne göre, cumanın sahih olmasının şartlarından biri de, mükellef, hür, erkek, mukim (sürekli cumanın kılındığı yerde oturan) -imam dahil- kırk kişiden meydana gelen, hutbenin başından namazın bitimine kadar orada bulunan bir cemaatin olmasıdır. Şayet hutbe esnasında bazıları dışarı çıksa ve bundan ötürü kırk sayısı eksik olsa, o adamlar geri geldiği zaman hutbenin o kısmının yeniden okunması gerekir.

(bk. İmam Nevevî, el-Minhac/es-Sirascu’l-Vehhac, s. 86-)

Cevap: Şafii Mezhebinde Cuma Namazının Sıhhat Şartları

Hoca
Cuma namazının sıhhat şartları

Cuma namazının sıhhat (geçerlilik) şartları altı tanedir:

1 Cuma namazının tamamı ve hutbesi, öğle namazı vaktinde eda edilmiş olması

2 Cuma namazının, köy olsun şehir olsun, mağaralıklar veya yer altı bodrumları olsun, binaları bir arada bulunan yerlerde kılınması

3 Cuma namazının cemaatle kılınması

4 Cuma namazını kılan cemaatin, en azından kırk kişi olması Fıkıh kitaplarında bu şarttan bahsedilirken; Hz Peygamber (asv)’in zamanında kılınan cuma namazlarında cemaat sayısının kırk kişinin altına düşmemiş olması delil olarak ileri sürülmektedir Oysa Resûl-i Ekrem’in hicret etmesinden önce Medine’de kılınan cuma namazında kırk kişilik bir cemaatin hazır bulunması, bundan az sayıdaki bir cemaatle cuma namazının kılınamayacağı anlamına gelmez Nitekim Hz Peygamberin emriyle Mus’ab b Umeyr’in Medine’de on iki kişiye cuma namazı kıldırdığı rivayet edilmektedir (Beyhakî, es-Sünenü’l-Kübrâ, 3/179

Ayrıca Resûlullah (sav) cuma namazını kıldırırken, ticaret kervanının geldiğini duyan cemaatin mescidi terkedip alışverişe gittiği ve sadece on iki kişinin hutbeyi dinlemeye devam ettiği sahih hadis kaynaklarında bildirilmektedir( Buhârî, Cum’a, 38) Buna ek olarak sevgili Peygamberimiz (sav), bir beldede sadece dört kişi bulunsa bile cuma namazı kılmalarının farz olduğunu ifade buyurmuştur( Beyhakî, es-Sünenü’l-Kübrâ, 3/179; Dârekutnî, Sünen, 2/8-9) Şu halde bir yerleşim biriminde imamla birlikte dört kişinin bulunması durumunda cuma namazı kılınmalıdır Hanefî mezhebi de bu görüşü benimsemiştir

5 Cuma namazının, beldede kılınan diğer cuma namazlarından önce kılınmış olması

6 Namazdan önce iki hutbenin okunması

Mehmet Keskin

imamı şafiye gore cuma namazının sıhhat şartları , şafi mezhebine göre cuma namazının şartları